TCK 188 3 (Uyuşturucu Madde Ticareti)
TCK 188 3, Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak ülke içinde satılması, satışa arz edilmesi, başkalarına verilmesi, sevk edilmesi, nakledilmesi, depolanması, satın alınması, kabul edilmesi veya bulundurulması hallerinde uygulanan Türk Ceza Kanunu maddesidir. TCK 188 3 cezası, 10 yıldan az olmamak üzere hapis ve 1000 günden 20.000 güne kadar adli para cezasıdır.
Uygulamada:
-
Yakalanan Uyuşturucu Türü,
-
Uyuşturucu Türünün Kişisel Kullanım Sınırı,
-
Yakalanma Olayı ve Olay Anı,
-
Yakalanan Kişi Özelinde Yapılan Araştırmalar,
-
Adli İşlemlerin Kanunen Belirlenen Usullere Uygun Yapılıp Yapılmadığı,
gibi hususlar incelenerek TCK 188 3 kapsamında karar verilir.
Yazımızda her bir uyuşturucu türü için tüm bu hususlar ayrıntılı olarak açıklanmıştır.
TCK 188 3 Nedir?
TCK 188 3, ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak ülke içinde satılması, satışa arz edilmesi, başkalarına verilmesi, sevk edilmesi, nakledilmesi, depolanması, satın alınması, kabul edilmesi veya bulundurulması hallerinde uygulanan Türk Ceza Kanunu maddesidir.
TCK 188 3 Cezası
TCK 188 3 cezası, 10 yıldan az olmamak üzere hapis ve 1000 günden 20.000 güne kadar adli para cezasıdır.
TCK 188 3 Şartları
TCK 188 3 şartları şunlardır:
-
Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak ülke içinde satılması,
-
Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin satışa arz edilmesi,
-
Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin başkalarına verilmesi,
-
Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin sevk edilmesi,
-
Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin nakledilmesi ya da depolanması,
-
Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin bu amaçlarla satın alınması veya kabul edilmesi,
-
Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin bu amaçlarla bulundurulması.
TCK 188 3 maddesinin uygulanabilmesi için yukarıda yer alan hallerden en az birinin bulunması gerekir. Yani kişinin uyuşturucu sattığına veya uyuştuşturucu ticareti yaptığına dair bulgular bulunmalıdır.
DİKKAT: Aşağıda öncelikle uyuşturucu türleri ve bu türlere göre yapılacak inceleme ve kullanım sınırları açıklanmıştır. Sonrasında ise kişi özelinde yapılacak incelemeler ve olay bazlı yapılacak incelemeler ayrıntılı şekilde ve Yargıtay kararlarıyla açıklanmıştır.
TCK 188 3 Nasıl İncelenir?
TCK 188 3 kapsamında, yakalanan uyuşturucunun türü, üzerinde uyuşturucu yakalanan kişinin durumu ve uyuşturucunun nasıl yakalandığı temel alınarak inceleme yapılır.
Çünkü TCK 188 3 gereğince bir kişinin cezalandırılabilmesi için her türlü şüpheden uzak kesin, inandırıcı, yeterli ve hukuka uygun şekilde elde edilen delillerle tam bir vicdani kanaatin oluşması gerekir. Zira şüpheden sanık yararlanır ilkesi gereğince, kişinin TCK 188 3 suçunu işlediğinin sabit olması gerekir.
TCK 188 3 Kapsamında Uyuşturucu Türüne Göre İnceleme
TCK 188 3 kapsamında sanık hakkında karar verilebilmesi için en önemli unsur uyuşturucu türüne göre yapılan incelemedir. Yani mahkemece karar verilmesi için olay ve kişi bazlı yapılacak incelemelerin temelini yakalanan uyuşturucunun türü oluşturur.
YARGITAY’A göre, önceki yıllarda olay sırasında ele geçirilmiş uyuşturucu türü ve bu uyuşturucunun 1 yıllık kullanım sınırına göre karar verilirdi. Ancak YENİ YARGITAY UYGULAMASINA GÖRE, artık somut olay bazlı ve kişi bazlı kapsamlı bir araştırma yapılması gerekmektedir.
Yani, TCK 188 3 kapsamında kişiye özel olarak günlük olarak ya da yıllık olarak kullanabileceği uyuşturucu gramı veya dozu araştırılmalıdır. Bu çerçevede öncelikle uyuşturucunun türü belirlenmeli, akabinde uyuşturucunun miktarı ve kişinin durumu incelenmelidir.
DİKKAT: Daha önce ifade edildiği üzere, YENİ YARGITAY UYGULAMASINA GÖRE, artık doğrudan yıllık kullanım miktarı esas alınmamaktadır. Dolayısıyla yakalanan skunk uyuşturucunun sınırın üzerinde veya altında olması doğrudan hüküm kurmaya elverişli değildir. Kişi bazlı ve olay bazlı araştırmalar ile delillerin desteklenmesi gerekir.
Bu anlamda somut olayın özelliklerine ve dosyanın içeriğine göre 1 gram uyuşturucu ile yakalanma nedeniyle bile TCK 188 3 gereğince uyuşturucu satıcılığı suçu gündeme gelebilir. Aynı şekilde daha yüksek miktarlarda da satıcılık değil içicilik yönünde hüküm kurulması da mümkündür. Bu durumda dosyanın alanında uzman bir ceza hukuku avukatı incelenmesi tavsiye olunur.
Aşağıda her bir uyuşturucu türü için kullanım sınırı hakkında bilgi verilmiştir.
TCK 188 3 Kapsamında Skunk Uyuşturucu Yakalanması
TCK 188 3 kapsamında skunk uyuşturucu yakalanması nedeniyle uyuşturucu satıcılığı suçunun gündeme gelmesi mümkündür.
Skunk uyuşturucu esasen kenevir tohumlarının melezlenmesiyle üretilir. Halk arasında ise Hollanda Esrarı olarak bilinir.
TCK 188 3 kapsamında skunk uyuşturucu kişisel kullanım sınırı genellikle 600-700 gram arasındadır. Yani 600-700 gram ve üzerinde uyuşturucu yakalandığı hallerde, yakalanan kişinin kullanıcı değil satıcı olduğu yönünde delil elde edildiği kabul olunur.
Örneğin Yargıtay bir kararında:
“Kırmızı sigara paketi içerisinde 14,88 gram, mavi sigara paketi içerisinde 12,25 gram ve şeffaf poşet içerisinde 4,90 gram olmak üzere üç parça halinde toplam 32,03 gram gelen ve “SKUNK” adı ile bilinen maddeler kullanım sınırlarında kabul etmiştir.” (Yargıtay 10.Ceza Dairesi’nin 07.01.2019 tarihli, 2018/5687 E., 2019/50 K.)
TCK 188 3 Kapsamında Metamfetamin Uyuşturucu
TCK 188 3 kapsamında metamfetamin uyuşturucu yakalanması nedeniyle uyuşturucu satıcılığı suçunun gündeme gelmesi mümkündür.
Metamfetamin uyuşturucu ve türevleri sentetik uyuşturucu türlerindendir. Bu uyuşturucu türü çoğunlukla şekli itibariyle kristal veya kristalize bir formdadır. Dolayısıyla halk arasında kristal, buz, met veya ice isimleriyle de bilinir.
TCK 188 3 kapsamında metamfetamin uyuşturucunun kişisel kullanım sınırı genellikle net 10 gramdır. Eğer yakalanan uyuşturucu bu gramajı aşıyorsa, yakalanan kişinin içici olarak değil de satıcı olarak bu uyuşturucuyu bulundurduğu düşünülür.
DİKKAT: Metamfetamin’in temel maddesi efedrin ve psödoefedrin’dir. Yani, eğer kişi hakkında bir ceza verilecekse, met’in temel maddesi efedrin ve psödoefedrin olduğundan ceza yarı oranında artırılır. Örneğin bir kimse metamfetamin satıcılığı için 12 yıl hapis cezası alacaksa, artırım nedeniyle 18 yıl hapis cezası alacaktır.
TCK 188 3 Kapsamında Line Uyuşturucu
TCK 188 3 kapsamında line uyuşturucu yakalanması nedeniyle uyuşturucu satıcılığı suçunun gündeme gelmesi mümkündür.
Esasen line uyuşturucu diye bir uyuşturucu türü yoktur. Bu uyuşturucunun temeli kokain veya toz hale gelen diğer uyuşturucular oluşturur. Ancak kokain vb. uyuşturucuların ince bir çizgi haline getirilerek kullanılması nedeniyle halk arasında artık line uyuşturucu olarak bilinirler.
Line uyuşturucunun kişisel kullanım sınırı da kullanılan uyuşturucu türüne göre değişkenlik gösterir. Ancak genellikle kokain kullanıldığı düşünüldüğünde, TCK 188 3 kapsamında line uyuşturucunun kişisel kullanım sınırının 20 gram olduğu söylenebilir.
TCK 188 3 kapsamında yakalanan uyuşturucu bu gramajı aşıyorsa, yakalanan kişinin içici olarak değil de satıcı olarak bu uyuşturucuyu bulundurduğu düşünülür.
TCK 188 3 Kapsamında Ekstazi Uyuşturucu
TCK 188 3 kapsamında ekstazi uyuşturucu yakalanması nedeniyle uyuşturucu satıcılığı suçunun gündeme gelmesi mümkündür.
Ekstazi uyuşturucu ve çeşitlerini hap şeklinde bulunur ve etken maddesi MDMA’dir. Ayrıca ekstaziler üzerinde genellikle hayvan, yıldırım, yonca gibi resimler bulunur.
Ekstazilerin içine metamfetamin, kokain, kafein gibi başka maddelerin eklendiği de görülmektedir. Ancak genellikle ekstazmiler amfetamin türevi uyuşturuculardır.
Ekstazi kişisel kullanım sınırı, genellikle gramaj usulüne dayalı hap sayısına göre belirlenir. Bu kapsamda TCK 188 3 kapsamında ekstazi uyuşturucu kişisel kullanım sınırı genellikle 50 adet haptır.
Buna karşın ekstazi hapların sayısı konusunda net bir görüş yoktur. Zira her bir olay ve dosya kendi şartlarına göre değerlendirilmelidir.
TCK 188 3 Kapsamında Bonzai Uyuşturucu
TCK 188 3 kapsamında bonzai uyuşturucu yakalanması nedeniyle uyuşturucu satıcılığı suçunun gündeme gelmesi mümkündür.
Bonzai uyuşturucu ve çeşitleri, temel maddesi sentetik kannaboiddir. Anlaşıcağı üzere bonzailer doğal yollarla değil doğrudan sentetik olarak üretilen uyuşturuculardandır. Halk arasında bonzai isminin yanında, jamaican veya smoke (duman) olarak isimlendirildiği ve satıldığı da görülür.
Bonzai uyuşturucu cezasında kişisel kullanım sınırı için TCK’da net bir sınır yoktur. Olayın özelliklerine, kişinin yakalanma biçimine veya diğer delillere göre 1 gram bonzaiden bile satıcılık suçunun gündeme gelmesi mümkündür. Dolayısıyla dosya tüm kapsamıyla değerlendirilmelidir.
TCK 188 3 Kapsamında A4 Uyuşturucu
TCK 188 3 kapsamında A4 uyuşturucu yakalanması nedeniyle uyuşturucu satıcılığı suçunun gündeme gelmesi mümkündür.
Aslında A4 uyuşturucu, aynı line uyuşturucuda olduğu gibi bir uyuşturucu türü değildir. Bu uyuşturucuların A4 olarak isimlendirilmesinin nedeni, Sentetik Kannabinoid ya da Bonzai’nin sıvı hale getirlmesi ve sonrasında bu sıvının A4 kâğıdına emdirilmesidir. Buna uygulamada emdirme yöntemi adı verilir ve yakalanan uyuşturucular da emdirme yöntemiyle peçetelere veya kağıtlara uygulanmış uyuşturuculardır.
TCK 188 3 kapsamında A4 uyuşturucunun kişisel kullanım sınırı için TCK’da net bir sınır belirlenmemiştir. Bu sınır A4 kağıdına veya peçetelere hangi uyuşturucunun emdirildiği ve diğer tüm hususlar birlikte değerlendirilerek incelenmelidir.
TCK 188 3 Kapsamında Diğer Uyuşturucular
TCK 188 3 kapsamında diğer uyuşturucu türlerinin yakalanması nedeniyle uyuşturucu satıcılığı suçunun gündeme gelmesi mümkündür. Uyuşturucu satıcılığı suçunu gündeme getirebilecek diğer uyuşturucu türleri şunlardır:
-
Eroin,
-
Kokain,
-
Esrar,
-
Crack (Taş) uyuşturucu,
-
Afyon uyuşturucu,
-
Morfin uyuşturucu,
-
Marihuana uyuşturucu,
-
Haşhaş uyuşturucu,
-
Kloroform uyuşturucu,
-
Eter uyuşturucu
Yukarıda yer alan uyuşturucu türleri ve diğer uyuşturucular halk arasında en bilinen uyuşturucu türleridir. Ancak Türk Ceza Kanunu 188/3 maddesinde açıkça görüleceği üzere, uyuşturucu veya uyarıcı madde ibaresi bulunmaktadır. Bu anlamda en bilinen uyuşturucu türleri dışında, yakalancak her tür uyuşturucu veya uyarıcı madde hakkında uyuşturucu satıcılığı suçunun gündeme gelmesi mümkündür.
Aşağıda, TCK 188 3 kapsamında olay yani uyuşturucu yakalanması hakkında yapılacak incelemeler açıklanmıştır.
TCK 188 3 Kapsamında Olay (Yakalanma) İncelemesi Yapılması
TCK 188 3 kapsamında yakalanma olayı hakkında şu incelemelerin yapılması gerekir:
-
Uyuşturucunun paketlenme şekli (satış için fişeklenmiş veya eşit parçalara ayrılmış paketlerin bulunup bulunmadığı)
-
Paketlerin sayısı ve gramajı,
-
Kişinin üzerindeki para durumu,
-
Kişinin telefon WhatsApp ve Mesajlaşma incelemeleri,
-
Kişinin yanında ya da evinde hassas terazinin bulunup bulunmaması,
-
Kişinin banka hesap hareketleri,
-
Kişinin yakalanma anı ve bu ana dair polis tutanakları,
-
Kolluk/polis beyanları ve tutanakları,
-
Yakalanan uyuşturucunun türü,
-
Kişi hakkında savcılık ve kolluk tarafından takibiat işlemlerinin bulunup bulunmadığı,
-
Kişi hakkında ihbar varsa bu ihbarın içeriği, niteliği ve zamanı,
-
Varsa tanık beyanları.
Uyuşturucu ile yakalanan kişi hakkında yapılan üst araması, araç araması veya yakalama işleminin usulüne uygun olarak yapılıp yapılmadığı mutlaka incelenmelidir. Gerekirse, yakalama sonrasında hastanede yapılan sağlık durumu incelemesine kadar her türlü belge titizlikle incelenmelidir. Ayrıca eğer ki bir ihbar varsa ya da bir arama kararı varsa, bu kararın usulüne uygun şekilde yerine getirilip getirilmediği de yine inceleme konusu yapılmalıdır.
Çünkü kanunlarda yer alan usullerin dışında yapılan delil elde etme yöntemleri hukuka aykırı sayılır. Hukuka aykırı şekilde uyuşturucu madde hakkında elde edilen deliller ise hükme esas alınmaz. Yani hukuka aykırı şekilde elde edilen deliller geçerli olmaz.
DİKKAT: YARGITAY’A GÖRE, Eğer ele geçirilen miktarın kullanım sınırları içerisinde olup olmadığının net olarak belirlenemezse, tespit için uzman bir bilirkişi raporu alınması gerekir. (Yargıtay 10. CD, E. 2017/7871, K. 2018/4029, T. 10.05.2018)
Bu anlamda uyuşturucu çeşitleri için her bir kişinin davası tek başına ayrıntılı incelemeler gerektirir. Örneğin bulunan uyuşturucunun ne kadar süre için kullanılabileceği veya ne kadar süre için kullanmak amaçlı satın alındığı da inceleme konusu yapılması gereken bir başka husustur.
Eğer bu hususlar mahkeme tarafından yapılmazsa, mutlaka avukat tarafından bu incelemelerin yapılması veya mahkemeye yaptırılması için talep sunulması gerekir.
Bu tür durumlarda yapılan yargılamalarda etkin bir hukuki savunma yapılması son derece önemlidir. Bu anlamda olayların hukuki bir zemine oturtulması ve hukuki bir strateji izlenmesi gerekir. Dolayısıyla sürecin başından itibaren alanında uzman bir ceza hukuku avukatına/bürosuna danışılması tavsiye olunur.
Aşağıda, bu suç kapsamında kişi üzerinde yapılacak incelemeler açıklanmıştır.
TCK 188 3 Kapsamında Kişi Hakkında İnceleme Yapılması
TCK 188 3 kapsamında hüküm verilebilmesi için kişi hakkında şu incelemelerin yapılması gerekir:
-
Yakalanan şüpheli ya da sanığın fiziki durumunun uyuşturucu maddelere olan direnci,
-
Şüpheli ya da sanığın uyuşturucu maddeler için sürekli kullanıcı olup olmaması,
-
Şüpheli ya da sanığın maddi durumu,
-
Kişinin beyanlarına dair kullanım ölçütünün belirlenmesi,
-
Uyuşturucunun miktarı,
-
İhtiyaç sınırı,
-
Kişinin uyuşturucu geçmişi vb.
Kişi özelinde yapılan incelemelerde kişinin uyuşturucuya olan yatkınlığı inceleneceği gibi maddi durumu da incelenmelidir. Zira uyuşturucuların fiyatları yaklaşık olarak gramaj üzerinden hesap edilebilmektedir. Dolayısıyla yakalanan uyuşturucunun satmak için mi yoksa kullanmak için mi bulundurulduğu yönünde kanaate varılması için bu hususlar da incelenir.
Kişi üzerinde yakalanan uyuşturucu nedeniyle kişi bazlı yapılacak incelemelerin temelini ise uyuşturucunun türü oluşturmaktadır. Çünkü Uyuşturucu çeşitlerinin kişisel kullanım sınırları ve fiyatları her bir uyuşturucu türü için farklıdır. Yakalanan uyuşturucu türüne göre miktarlar ise kişinin satıcı mı yoksa içici mi olduğu yönünde verilecek kararda son derece etkilidir. Çünkü her bir uyuşturucunun kişisel olarak kullanılabileceği gramaj ve doz farklıdır.
TCK 188 3 Kapsamında Haksız Yere Suçlanmak Mümkün Mü?
TCK 188 3 kapsamında haksız yere suçlanmak mümkündür. TCK 188 3 kapsamında haksız yere suçlanmak şu hallerde olur:
-
Kişinin satıcı olmamasına rağmen, üzerinde yüksek gramaj veya dozda uyuşturucu bulunması,
-
Kişinin haberi olmadan ya da farkında olmadan uyuşturucu taşıyıcılığı yapması,
-
Kişinin yanında bulunan arkadaş veya çevresinde uyuşturucu bulunması,
-
Kişinin bulunduğu yere baskın yapılması ve diğer kişilerle birlikte yakalanması,
-
Kişinin birden fazla kez uyuşturucu ile yakalanması,
-
Kişinin banka hesabından, uyuşturucu satıcıları veya içicileri ile para transferi bulunması,
-
Kişinin Whatsapp veya benzeri mesaj uygulamaları üzerinden uyuşturucu satıcıları veya içicileri ile görüşmelerinin bulunması,
-
Kişinin uyuşturucu satıcısı veya içicileri ile diğer yollarla iletişimlerinin tespit edilmesi.
Yukarıda sayılan haller, bir kişinin uyuşturucu satıcı olmamasına rağmen hakkında TCK 188/3 kapsamında soruşturma başlatılması veya dava açılması durumlarına örnektir. Bu hususlar uygulamada en çok karşılaşılan durumlardır. Bunların dışında da kişinin haksız yere 188/3 kapsamında yargılanması mümkündür.
Bu tür durumlarda mutlaka dava dosyası titizlikle incelenmeli, hukuki olarak tüm deliller toplanmalı ve kişiye özel etkin bir savunma yapılmalıdır.
TCK 188 3 Etkin Pişmanlık
TCK 188 3 etkin pişmanlık, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçlarına iştirak etmiş olan kişi hakkında cezaya hükmolunmaması veya verilecek cezada indirim yapılmasıdır.
TCK 188 3 etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanması, kişinin; resmi makamların suçtan haberdar olmadan önce mi yoksa haberdar olduktan sonra mı etkin pişmanlıktan faydalandığına göre değişir.
TCK 188 3 Etkin Pişmanlık kapsamında:
- Resmi makamlar suçtan haberdar olmadan önce: suça iştirak eden kişi; Diğer suç ortaklarını ve uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin saklandığı veya imal edildiği yerleri ilgili merciilere haber verir ve bu bilgiyle diğer suç ortaklarının yakalanır veya uyuşturucu veya uyarıcı maddeler ele geçirilirse, etkin pişmanlıktan faydalanan kişi hakkında cezaya hükmolunmaz.
- Resmi makamlar suçtan haberdar olduktan sonra ise: gönüllü olarak suçun ortaya çıkmasına, diğer faillerin yakalanmasına yardım eden kişinin cezası, yaptığı yardımın niteliğine göre 1/4 ‘ten 1/2 ‘ye kadar indirilir. Yani verilecek cezadan %25 ile %50 arasında indirim yapılır.
TCK 188 3 Beraat
TCK 188 3 kapsamında beraat kararı alınabilmesi için kişinin Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin satışı noktasında herhangi bir eyleminin bulunmadığı veya bu eyleme iştirak etmediğinin anlaşılması gerekir.
Bu çerçevede TCK 188 3 kapsamında beraat kararı almak için yakalanma olayının usule aykırı olarak yapılması, delil yetersizliği, yakalanan uyuşturucu türü ve gramının kişisel kullanım sınırında olması, satış yapıldığına dair yeterli delil olmaması, sanık veya sanıkların uyuşturucu madde satışına ilişkin yan delillerin olmaması gibi sebeplerden beraat kararı alınması mümkündür.
DİKKAT: Özellikle ceza yargılamalarında dosya içerisinde bulunan kişi ve olaylara özel bir değerlendirme yapılması gerekir. Zira her bir olayın ve olay içinde bulunan kişilerin durumları farklıdır. Bu bağlamda sürecin başından itibaren alanında uzman bir ceza hukuku avukatı/bürosuna danışılması önerilir.